ਹੇ ਕਲਿ ਮੂਲ ਕ੍ਰੋਧੰ ਕਦੰਚ ਕਰੁਣਾ ਨ ਉਪਰਜਤੇ ॥
O anger, you are the root of conflict; compassion never rises up in you.
ਹੇ ਝਗੜੇ ਦੇ ਮੁੱਢ ਕ੍ਰੋਧ! (ਤੇਰੇ ਅੰਦਰ) ਕਦੇ ਦਇਆ ਨਹੀਂ ਉਪਜਦੀ। ਕਲਿ = ਮੂਲ-ਝਗੜੇ ਦਾ ਮੁੱਢ (कलि = strife, quarrel)। ਕਦੰਚ = ਕਦੇ ਭੀ (कदा च)। ਕਰੁਣਾ = ਤਰਸ, ਦਇਆ (करुण)। ਉਪਰਜਤੇ = ਪੈਦਾ ਹੁੰਦੀ। (उपजिनं = acquiring)।
ਬਿਖਯੰਤ ਜੀਵੰ ਵਸੵੰ ਕਰੋਤਿ ਨਿਰਤੵੰ ਕਰੋਤਿ ਜਥਾ ਮਰਕਟਹ ॥
You take the corrupt, sinful beings in your power, and make them dance like monkeys.
ਤੂੰ ਵਿਸ਼ਈ ਜੀਵਾਂ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਵੱਸ ਵਿਚ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈਂ। ਤੇਰੇ ਵੱਸ ਵਿਚ ਆਇਆ ਜੀਵ ਇਉਂ ਨੱਚਦਾ ਹੈ ਜਿਵੇਂ ਬਾਂਦਰ। ਬਿਖਯੰਤ = ਵਿਸ਼ਈ। ਵਸ੍ਯ੍ਯੰ ਕਰੋਤਿ = ਵੱਸ ਵਿਚ ਕਰ ਲੈਂਦਾ ਹੈ (वश्यं करोति)। ਨਿਰਤ੍ਯ੍ਯੰ = ਨਾਚ (नृत्यं)। ਜਥਾ = ਜਿਵੇਂ (यथा)। ਮਰਕਟਹ = ਬਾਂਦਰ (मर्कट = monkey)।
ਅਨਿਕ ਸਾਸਨ ਤਾੜੰਤਿ ਜਮਦੂਤਹ ਤਵ ਸੰਗੇ ਅਧਮੰ ਨਰਹ ॥
Associating with you, mortals are debased and punished by the Messenger of Death in so many ways.
ਤੇਰੀ ਸੰਗਤ ਵਿਚ ਜੀਵ ਨੀਚ (ਸੁਭਾਵ ਵਾਲੇ) ਬਣ ਜਾਂਦੇ ਹਨ। ਜਮਦੂਤ ਉਹਨਾਂ ਨੂੰ ਅਨੇਕਾਂ ਹੁਕਮ ਤੇ ਦੰਡ ਦੇਂਦੇ ਹਨ। ਸਾਸਨ = ਹੁਕਮ (शासनं)। ਤਾੜੰਤਿ = (ताडन्ति) ਦੰਡ ਦੇਂਦੇ ਹਨ। ਅਧਮੰ = ਨੀਚ (अघम:)। ਤਵ = (तव) ਤੇਰੇ।
ਦੀਨ ਦੁਖ ਭੰਜਨ ਦਯਾਲ ਪ੍ਰਭੁ ਨਾਨਕ ਸਰਬ ਜੀਅ ਰਖੵਾ ਕਰੋਤਿ ॥੪੭॥
O Destroyer of the pains of the poor, O Merciful God, Nanak prays for You to protect all begins from such anger. ||47||
ਹੇ ਨਾਨਕ! ਦੀਨਾਂ ਦੇ ਦੁੱਖ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਦਿਆਲ ਪ੍ਰਭੂ ਹੀ (ਇਸ ਕ੍ਰੋਧ ਤੋਂ) ਸਭ ਜੀਵਾਂ ਦੀ ਰੱਖਿਆ ਕਰਦਾ ਹੈ (ਹੋਰ ਕੋਈ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ) ॥੪੭॥ ਰਖ੍ਯ੍ਯਾ = (रक्षा) ਰੱਖਿਆ ॥੪੭॥