ਮਧੁਭਾਰ ਛੰਦ ॥
MADHUBHAAR STANZA
ਮਧੁਭਾਰ ਛੰਦ:
ਬਿਮੋਹਿਯੋਤ ਦੇਖੀ ॥
(ਜਿਸ ਉਤੇ ਦੁਨੀਆ) ਮੋਹਿਤ ਹੋਈ ਦਿਖਦੀ ਹੈ,
ਕਿ ਰਾਵਲ ਭੇਖੀ ॥
ਯੋਗ ਦੇ ਭੇਸ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਸੰਨ︀ਯਾਸ ਰਾਜਾ ॥
ਸੰਨਿਆਸ ਦਾ ਰਾਜਾ ਹੈ,
ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਸਾਜਾ ॥੨੩੩॥
Seeing him, Dutt, the king of Yogis, who was in the garb of a Rawal, and who was theking of Sannyasis, and respectable for all, he was allured towards him.233.
ਸਾਰਿਆਂ ਸਾਜ਼ਾਂ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੨੩੩॥
ਕਿ ਸੰਭਾਲ ਦੇਖਾ ॥
ਜੋ ਸੰਭਲ ਕੇ ਵੇਖਿਆਂ
ਕਿ ਸੁਧ ਚੰਦ੍ਰ ਪੇਖਾ ॥
ਸ਼ੁੱਧ ਚੰਦ੍ਰਮਾ ਵਰਗਾ ਦਿਖਦਾ ਹੈ,
ਕਿ ਪਾਵਿਤ੍ਰ ਕਰਮੰ ॥
ਪਵਿਤ੍ਰ ਕਰਮਾਂ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਸੰਨਿਆਸ ਧਰਮੰ ॥੨੩੪॥
He saw him like pure moon and found him that his actions were immaculate and in accordance with Yoga.234.
ਸੰਨਿਆਸ ਧਰਮ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੨੩੪॥
ਕਿ ਸੰਨਿਆਸ ਭੇਖੀ ॥
ਜੋ ਸੰਨਿਆਸ ਦੇ ਭੇਖ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਆਧਰਮ ਦ੍ਵੈਖੀ ॥
ਅਧਰਮ ਦਾ ਦ੍ਵੈਖੀ ਹੈ,
ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਗਾਮੀ ॥
ਸਭ ਥਾਂ (ਜਿਸ ਦੀ) ਪਹੁੰਚ ਹੈ,
ਕਿ ਧਰਮੇਸ ਧਾਮੀ ॥੨੩੫॥
That Sannyasi king was the destroyer of impiety, he went everywhere in his kingdom and was the abode of Dharma.235.
ਸ੍ਰੇਸ਼ਠ ਧਰਮ ਧਾਮ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੨੩੫॥
ਕਿ ਆਛਿਜ ਜੋਗੰ ॥
ਜੋ ਨਾ ਛਿਜਣ ਵਾਲੇ ਯੋਗ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਆਗੰਮ ਲੋਗੰ ॥
ਲੋਕਾਂ ਦੀ ਪਹੁੰਚ ਤੋਂ ਪਰੇ ਹੈ।
ਕਿ ਲੰਗੋਟ ਬੰਧੰ ॥
ਲੰਗੋਟ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹਣ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਮੰਧੰ ॥੨੩੬॥
His Yoga was indestructible and wearing his loin-cloth, he moved everywhere in his kingdom.236.
ਸਾਰਿਆਂ ਦੇ ਵਿਚ ਵਸਦਾ ਹੈ ॥੨੩੬॥
ਕਿ ਆਛਿਜ ਕਰਮਾ ॥
ਜੋ ਨਾ ਛਿਜਣ ਵਾਲੇ ਕਰਮਾਂ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਆਲੋਕ ਧਰਮਾ ॥
His action and duties were illustrious and not liable to decay
ਅਦੁੱਤੀ ਧਰਮ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਆਦੇਸ ਕਰਤਾ ॥
ਆਦੇਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਸੰਨ︀ਯਾਸ ਸਰਤਾ ॥੨੩੭॥
He was the commander of all and was like a stream of Sannyas.237.
ਸੰਨਿਆਸ ਦਾ ਦਰਿਆ ਹੈ ॥੨੩੭॥
ਕਿ ਅਗਿਆਨ ਹੰਤਾ ॥
ਜੋ ਅਗਿਆਨ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਪਾਰੰਗ ਗੰਤਾ ॥
(ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ) ਪਾਰ ਦੀ ਜਾਣਨ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਆਧਰਮ ਹੰਤਾ ॥
ਅਧਰਮ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ
ਕਿ ਸੰਨ︀ਯਾਸ ਭਕਤਾ ॥੨੩੮॥
He was the destroyer of ignorance, skilful in sciences, the destroyer of impiety and a devotee of Sannyasis.238.
ਅਤੇ ਸੰਨਿਆਸ ਦਾ ਭਗਤ ਹੈ ॥੨੩੮॥
ਕਿ ਖੰਕਾਲ ਦਾਸੰ ॥
ਜੋ ਖੰਕਾਲ (ਭੈਰੋ) ਦਾ ਦਾਸ ਹੈ,
ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਭਾਸੰ ॥
ਸਭ ਵਿਚ ਭਾਸਦਾ (ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ) ਹੈ,
ਕਿ ਸੰਨ︀ਯਾਸ ਰਾਜੰ ॥
ਸੰਨਿਆਸ ਦਾ ਰਾਜਾ ਹੈ,
ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਸਾਜੰ ॥੨੩੯॥
He was the servitor of the Lord, he was felt everywhere by his subjects, a king in Sannyas and he was embellished with all learnings.239.
ਸਭ ਨੂੰ ਸਾਜਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੨੩੯॥
ਕਿ ਪਾਰੰਗ ਗੰਤਾ ॥
ਜੋ (ਸੰਸਾਰ ਤੋਂ) ਪਾਰ ਦੀ ਜਾਣਨ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਆਧਰਮ ਹੰਤਾ ॥
ਅਧਰਮ ਨੂੰ ਨਸ਼ਟ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਸੰਨਿਆਸ ਭਕਤਾ ॥
ਸੰਨਿਆਸ ਦਾ ਭਗਤ ਹੈ
ਕਿ ਸਾਜੋਜ ਮੁਕਤਾ ॥੨੪੦॥
He was the destroyer of impiety, a devotee of the path of Sannyas, of Jivan-mukta (redeemed while living) and was skilful in all learnings.240.
ਅਤੇ ਸਾਯੁਜ ਮੁਕਤੀ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੨੪੦॥
ਕਿ ਆਸਕਤ ਕਰਮੰ ॥
ਜੋ ਕਰਮਾਂ ਵਿਚ ਲੀਨ ਹੈ,
ਕਿ ਅਬਿਯਕਤ ਧਰਮੰ ॥
He was absorbed in good deeds, an unattached Yogi
ਅਵਿਅਕਤ ਧਰਮ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਅਤੇਵ ਜੋਗੀ ॥
ਉਚੇ ਦਰਜੇ ਦਾ ਯੋਗੀ ਹੈ,
ਕਿ ਅੰਗੰ ਅਰੋਗੀ ॥੨੪੧॥
He was like unmanifested Dharma devoid of Yoga his limbs were healthy.241.
ਸ਼ਰੀਰ ਵਜੋਂ ਰੋਗ ਰਹਿਤ ਹੈ ॥੨੪੧॥
ਕਿ ਸੁਧੰ ਸੁਰੋਸੰ ॥
ਜੋ ਸ਼ੁੱਧ (ਅਣਖੀਲੇ) ਰੋਸ ਵਾਲਾ,
ਨ ਨੈਕੁ ਅੰਗ ਰੋਸੰ ॥
He was never in ire, even slightly
ਸ਼ਰੀਰ ਵਿਚ ਜ਼ਰਾ ਜਿੰਨਾ ਰੋਸ ਨਾ ਰਖਣ ਵਾਲਾ,
ਨ ਕੁਕਰਮ ਕਰਤਾ ॥
ਕੁਕਰਮ ਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ
ਕਿ ਧਰਮੰ ਸੁ ਸਰਤਾ ॥੨੪੨॥
No vice touched him and he ever flowed like the river of Dharma.242.
ਅਤੇ ਧਰਮ ਦਾ ਦਰਿਆ ਹੈ ॥੨੪੨॥
ਕਿ ਜੋਗਾਧਿਕਾਰੀ ॥
ਜੋ ਯੋਗ ਦਾ ਅਧਿਕਾਰੀ,
ਕਿ ਸੰਨ︀ਯਾਸ ਧਾਰੀ ॥
He adopted Sannyas and was the supreme authority of Yoga
ਸੰਨਿਆਸ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ,
ਕਿ ਬ੍ਰਹਮੰ ਸੁ ਭਗਤਾ ॥
ਜਗਤ ਨੂੰ ਸਿਰਜਨ ਵਾਲੇ
ਕਿ ਆਰੰਭ ਜਗਤਾ ॥੨੪੩॥
He was the devotee of Brahman, the originator of the world.243.
ਬ੍ਰਹਮਾ ਦਾ ਭਗਤ ਹੈ ॥੨੪੩॥
ਕਿ ਜਾਟਾਨ ਜੂਟੰ ॥
ਜੋ ਜਟਾਵਾਂ ਦੇ ਜੂੜੇ ਵਾਲਾ,
ਕਿ ਨਿਧਿਆਨ ਛੂਟੰ ॥
That king wearing matted locks, had abandoned all the stores of materials
ਸਾਰੀਆਂ ਨਿਧੀਆਂ ਨੂੰ ਛਡਣ ਵਾਲਾ,
ਕਿ ਅਬਿਯਕਤ ਅੰਗੰ ॥
ਅਵਿਅਕਤ ਸ਼ਰੀਰ ਵਾਲਾ
ਕਿ ਕੈ ਪਾਨ ਭੰਗੰ ॥੨੪੪॥
And he wore waist-cloth.24.
ਅਤੇ ਭੰਗ ਦਾ ਸੇਵਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੨੪੪॥
ਕਿ ਸੰਨ︀ਯਾਸ ਕਰਮੀ ॥
ਜੋ ਸੰਨਿਆਸ ਕਰਮ ਨੂੰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ,
ਕਿ ਰਾਵਲ ਧਰਮੀ ॥
He performed actions of Sannyas and adopted Rawal religion
ਯੋਗ ਧਰਮ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ,
ਕਿ ਤ੍ਰਿਕਾਲ ਕੁਸਲੀ ॥
ਤਿੰਨ ਕਾਲ ਆਨੰਦਿਤ ਰਹਿਣ ਵਾਲਾ
ਕਿ ਕਾਮਾਦਿ ਦੁਸਲੀ ॥੨੪੫॥
He always remained in bliss and was the destroyer of lust etc.245.
ਅਤੇ ਕਾਮ ਆਦਿ (ਵਿਕਾਰਾਂ ਨੂੰ) ਕੁਚਲਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੨੪੫॥
ਕਿ ਡਾਮਾਰ ਬਾਜੈ ॥
ਜਿਸ ਦੇ ਡਮਰੂ ਵਜਾਉਣ ਨਾਲ
ਕਿ ਸਬ ਪਾਪ ਭਾਜੈ ॥
The tabors were being played, hearing which all the sins had fled away
ਸਾਰੇ ਪਾਪ ਭਜ ਜਾਂਦੇ ਹਨ।
ਕਿ ਬਿਭੂਤ ਸੋਹੈ ॥
ਜੋ ਵਿਭੂਤੀ ਨਾਲ ਸ਼ੋਭਾ ਪਾ ਰਿਹਾ ਹੈ
ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਮੋਹੈ ॥੨੪੬॥
His body had been smeared with ashes and all were getting allured towards him.246.
ਅਤੇ ਸਾਰਿਆਂ ਨੂੰ ਮੋਹ ਰਿਹਾ ਹੈ ॥੨੪੬॥
ਕਿ ਲੰਗੋਟ ਬੰਦੀ ॥
ਜੋ ਲੰਗੋਟ ਨੂੰ ਬੰਨ੍ਹਣ ਵਾਲਾ ਹੈ
ਕਿ ਏਕਾਦਿ ਛੰਦੀ ॥
He wore loin-cloth and spoke occasionally
ਅਤੇ (ਜਿਸ ਨੂੰ) ਇਕ ਆਦਿ (ਕਾਲ ਤੋਂ ਮੌਜੂਦ ਦੀ) ਹੀ ਇੱਛਾ ਹੈ।
ਕਿ ਧਰਮਾਨ ਧਰਤਾ ॥
ਜੋ ਧਰਮ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ
ਕਿ ਪਾਪਾਨ ਹਰਤਾ ॥੨੪੭॥
He was the adopter of piety and destroyer of sin.247.
ਅਤੇ ਪਾਪਾਂ ਨੂੰ ਹਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੨੪੭॥
ਕਿ ਨਿਨਾਦਿ ਬਾਜੈ ॥
ਜਿਸ ਦਾ ਨਿਰੰਤਰ ਨਾਦ ਵਜ ਰਿਹਾ ਹੈ,
ਕਿ ਪੰਪਾਪ ਭਾਜੈ ॥
The horn was being blown and the sins were running away
(ਜਿਸ ਕਰ ਕੇ) ਘੋਰ ਪਾਪ ਭਜ ਰਹੇ ਹਨ,
ਕਿ ਆਦੇਸ ਬੁਲੈ ॥
ਆਦੇਸ ਆਦੇਸ ਬੋਲਦੇ ਹਨ
ਕਿ ਲੈ ਗ੍ਰੰਥ ਖੁਲੈ ॥੨੪੮॥
The orders were given there that the religious texts be read.248.
ਅਤੇ (ਮਨ ਦੀਆਂ) ਗੰਢਾਂ (ਗ੍ਰੰਥੀਆਂ) ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਦੇ ਹਨ ॥੨੪੮॥
ਕਿ ਪਾਵਿਤ੍ਰ ਦੇਸੀ ॥
ਜੋ ਪਵਿਤ੍ਰ ਦੇਸ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਧਰਮੇਾਂਦ੍ਰ ਭੇਸੀ ॥
ਧਰਮ ਰਾਜ ਦੇ ਸਰੂਪ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਲੰਗੋਟ ਬੰਦੰ ॥
ਲੰਗੋਟ ਬੰਨ੍ਹਣ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਆਜੋਤਿ ਵੰਦੰ ॥੨੪੯॥
In that holy country, assuming the religious garb, the prayer was being held, thinking of that one wearing the lion-cloth as effulgence.249.
ਅਖੰਡ ਜੋਤਿ ਦੀ ਬੰਦਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੨੪੯॥
ਕਿ ਆਨਰਥ ਰਹਿਤਾ ॥
ਜੋ ਅਨਰਥ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਹੈ,
ਕਿ ਸੰਨ︀ਯਾਸ ਸਹਿਤਾ ॥
He was devoid of misfortune and attached to Sannyas
ਸੰਨਿਆਸ ਸਹਿਤ ਹੈ,
ਕਿ ਪਰਮੰ ਪੁਨੀਤੰ ॥
ਪਰਮ ਅਤੇ ਪੁਨੀਤ ਹੈ,
ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਮੀਤੰ ॥੨੫੦॥
He was supremely immaculate and friend of all.250.
ਸਭ ਦਾ ਮਿਤਰ ਹੈ ॥੨੫੦॥
ਕਿ ਅਚਾਚਲ ਅੰਗੰ ॥
ਜੋ ਅਚੰਚਲ ਅੰਗ ਵਾਲਾ,
ਕਿ ਜੋਗੰ ਅਭੰਗੰ ॥
He was absorbed in yoga, having indescribable form
ਨਾ ਭੰਗ ਹੋਣ ਵਾਲੇ ਯੋਗ ਵਾਲਾ,
ਕਿ ਅਬਿਯਕਤ ਰੂਪੰ ॥
ਅਵਿਅਕਤ ਰੂਪ ਵਾਲਾ
ਕਿ ਸੰਨਿਆਸ ਭੂਪੰ ॥੨੫੧॥
He was a Sannyasi king.251.
ਅਤੇ ਸੰਨਿਆਸ ਦਾ ਰਾਜਾ ਹੈ ॥੨੫੧॥
ਕਿ ਬੀਰਾਨ ਰਾਧੀ ॥
ਜੋ (ਬਵੰਜਾ) ਬੀਰਾਂ ਦੀ ਅਰਾਧਨਾ ਕਰਨ ਵਾਲਾ,
ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਸਾਧੀ ॥
He was the hero of heroes and practiser of all the disciplines
ਸਭ ਨੂੰ ਸਾਧਣ ਵਾਲਾ,
ਕਿ ਪਾਵਿਤ੍ਰ ਕਰਮਾ ॥
ਪਵਿਤ੍ਰ ਕਰਮਾਂ ਵਾਲਾ
ਕਿ ਸੰਨ︀ਯਾਸ ਧਰਮਾ ॥੨੫੨॥
He was a Sannyasi, performing underrfiled actions.252.
ਅਤੇ ਸੰਨਿਆਸ ਧਰਮ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੨੫੨॥
ਅਪਾਖੰਡ ਰੰਗੰ ॥
ਪਾਖੰਡ ਰਹਿਤ (ਅਰਥਾਂਤਰ- ਅਖੰਡ) ਤੋਂ ਰਹਿਤ,
ਕਿ ਆਛਿਜ ਅੰਗੰ ॥
ਨਾ ਛਿਜਣ ਵਾਲੇ ਅੰਗ ਵਾਲਾ,
ਕਿ ਅੰਨਿਆਇ ਹਰਤਾ ॥
ਅਨਿਆਂ ਨੂੰ ਦੂਰ ਕਰਨ ਵਾਲਾ
ਕਿ ਸੁ ਨ︀ਯਾਇ ਕਰਤਾ ॥੨੫੩॥
He was like that Lord, who is imperishable, and just, the remover of injustice.253.
ਅਤੇ ਨਿਆਂ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੨੫੩॥
ਕਿ ਕਰਮੰ ਪ੍ਰਨਾਸੀ ॥
ਜੋ ਕਰਮਾਂ ਦਾ ਨਾਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲਾ ਹੈ,
ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਦਾਸੀ ॥
ਸਭ ਦਾ ਦਾਸ ਹੈ,
ਕਿ ਅਲਿਪਤ ਅੰਗੀ ॥
ਨਿਰਲਿਪਤ ਸ਼ਰੀਰ ਵਾਲਾ
ਕਿ ਆਭਾ ਅਭੰਗੀ ॥੨੫੪॥
He was the destroyer of Karmas, the servitor of all, everywhere, unattached and glorious.254.
ਅਤੇ ਅਭੰਗ ਆਭਾ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੨੫੪॥
ਕਿ ਸਰਬਤ੍ਰ ਗੰਤਾ ॥
ਜੋ ਸਭ ਵਿਚ ਗਮਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ,
ਕਿ ਪਾਪਾਨ ਹੰਤਾ ॥
ਪਾਪਾਂ ਨੂੰ ਨਾਸ਼ ਕਰਨ ਵਾਲਾ,
ਕਿ ਸਾਸਧ ਜੋਗੰ ॥
ਯੋਗ ਨੂੰ ਸਾਧਣ ਵਾਲਾ
ਕਿਤੰ ਤਿਆਗ ਰੋਗੰ ॥੨੫੫॥
He was the goer to all the places, the remover of sins, beyond all ailments and the one who remained a pure Yogi.255.
ਅਤੇ ਰੋਗਾਂ ਨੂੰ ਤਿਆਗਣ ਵਾਲਾ ਹੈ ॥੨੫੫॥
ਇਤਿ ਸੁਰਥ ਰਾਜਾ ਯਾਰ੍ਰਹਮੋ ਗੁਰੂ ਬਰਨਨੰ ਸਮਾਪਤੰ ॥੧੧॥
End of the description of the Elventh Guru, the king Surath.
ਇਥੇ ਸੁਰਥ ਰਾਜਾ ਯਾਰ੍ਹਵੇਂ ਗੁਰੂ ਦਾ ਵਰਣਨ ਸਮਾਪਤ ॥੧੧॥