ਅਥ ਨਲਨੀ ਸੁਕ ਉਨੀਵੋ ਗੁਰੂ ਕਥਨੰ ॥
Now begins the description of the adoption of the Parrot as the Ninteenth Guru
ਹੁਣ ਨਲਨੀ ਸੁਕ ਉਨ੍ਹੀਵੇਂ ਗੁਰੂ ਦਾ ਕਥਨ
ਕ੍ਰਿਪਾਣ ਕ੍ਰਿਤ ਛੰਦ ॥
KRIPAN KRIT STANZA
ਕ੍ਰਿਪਾਣ ਕ੍ਰਿਤ ਛੰਦ:
ਮੁਨਿ ਅਤਿ ਅਪਾਰ ॥
ਬਹੁਤ ਅਪਾਰ
ਗੁਣ ਗਣ ਉਦਾਰ ॥
ਅਤੇ ਉਦਾਰਤਾ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਨੂੰ ਧਾਰਨ ਕਰਨ ਵਾਲਾ
ਬਿਦਿਆ ਬਿਚਾਰ ॥
ਮੁਨੀ ਵਿਦਿਆ ਸੰਬੰਧੀ ਨਿੱਤ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ
ਨਿਤ ਕਰਤ ਚਾਰ ॥੩੮੯॥
The sage, benevolent in qualities, was a thinker about learning and always practiced his learning.389.
ਵਿਚਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ॥੩੮੯॥
ਲਖਿ ਛਬਿ ਸੁਰੰਗ ॥
(ਉਸ ਦੀ) ਸੁੰਦਰ ਛਬੀ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ
ਲਾਜਤ ਅਨੰਗ ॥
ਕਾਮਦੇਵ ਵੀ ਸ਼ਰਮਿੰਦਾ ਹੋ ਰਿਹਾ ਸੀ।
ਪਿਖਿ ਬਿਮਲ ਅੰਗ ॥
(ਉਸ ਦੇ) ਸ਼ਰੀਰ ਦੀ ਨਿਰਮਲਤਾ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ
ਚਕਿ ਰਹਤ ਗੰਗ ॥੩੯੦॥
Seeing his beauty, the god of love felt shy and seeing the purity of his limabs, the Ganges was wonder-struck.390.
ਗੰਗਾ ਵੀ ਹੈਰਾਨ ਸੀ ॥੩੯੦॥
ਲਖਿ ਦੁਤਿ ਅਪਾਰ ॥
(ਉਸ ਦੀ) ਅਪਾਰ ਚਮਕ ਨੂੰ ਵੇਖ ਕੇ
ਰੀਝਤ ਕੁਮਾਰ ॥
Seeing his comeliness all the princes felt pleased,
ਰਾਜ ਕੁਮਾਰ ਵੀ ਰੀਝ ਰਹੇ ਸਨ।
ਗ︀ਯਾਨੀ ਅਪਾਰ ॥
ਉਹ ਅਪਾਰ ਗਿਆਨਵਾਨ
ਗੁਨ ਗਨ ਉਦਾਰ ॥੩੯੧॥
Because he was the greatest scholar and generous and accomplished person.391.
ਅਤੇ ਉਦਾਰਤਾ ਜਿਹੇ ਗੁਣ ਦਾ ਸਮੁੱਚ ਸੀ ॥੩੯੧॥
ਅਬਯਕਤ ਅੰਗ ॥
(ਉਸ ਦੇ) ਅਪ੍ਰਤੱਖ ਸ਼ਰੀਰ ਦੀ ਚਮਕ
ਆਭਾ ਅਭੰਗ ॥
The glory of his limbs was indescribable
ਕਦੇ ਭੰਗ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਸੋਭਾ ਸੁਰੰਗ ॥
ਉਸ ਦੀ ਸ਼ੋਭਾ ਬਹੁਤ ਸੁੰਦਰ ਸੀ,
ਤਨ ਜਨੁ ਅਨੰਗ ॥੩੯੨॥
He was pretty like the god of love.392.
ਮਾਨੋ ਕਾਮਦੇਵ ਨੇ ਹੀ ਸ਼ਰੀਰ ਧਾਰਨ ਕੀਤਾ ਹੋਵੇ ॥੩੯੨॥
ਬਹੁ ਕਰਤ ਨ︀ਯਾਸ ॥
ਬਹੁਤ ਯੋਗ ਸਾਧਨਾ ਕਰਦਾ ਸੀ,
ਨਿਸਿ ਦਿਨ ਉਦਾਸ ॥
He performed many practices detachedly night and day and
ਦਿਨ ਰਾਤ ਉਦਾਸ (ਨਿਰਲਿਪਤ) ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।
ਤਜਿ ਸਰਬ ਆਸ ॥
ਸਾਰੀਆਂ ਆਸ਼ਾਵਾਂ ਨੂੰ ਛਡ ਦੇਣ ਨਾਲ (ਉਸ ਦੀ) ਬੁੱਧੀ ਵਿਚ ਗਿਆਨ ਦਾ
ਅਤਿ ਬੁਧਿ ਪ੍ਰਕਾਸ ॥੩੯੩॥
Had relinquished all the desires because of the unfoldment of knowledge.393.
ਬਹੁਤ ਅਧਿਕ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ ॥੩੯੩॥
ਤਨਿ ਸਹਤ ਧੂਪ ॥
ਸੰਨਿਆਸੀਆਂ ਦਾ ਰਾਜਾ (ਦੱਤ) ਆਪਣੇ ਉਪਰ
ਸੰਨ︀ਯਾਸ ਭੂਪ ॥
The sage Dutt, the king of Sannyas looked very beautiful like Shiva,
ਧੁਪ ਨੂੰ ਸਹਿੰਦਾ ਸੀ।
ਤਨਿ ਛਬਿ ਅਨੂਪ ॥
(ਉਸ ਦੇ) ਸ਼ਰੀਰ ਦੀ ਛਬੀ ਬਹੁਤ ਅਨੂਪ ਸੀ,
ਜਨੁ ਸਿਵ ਸਰੂਪ ॥੩੯੪॥
While enduring the sunshine on his body, allied with unique comeliness.394.
ਮਾਨੋ ਸ਼ਿਵ ਦਾ ਹੀ ਸਰੂਪ ਹੋਵੇ ॥੩੯੪॥
ਮੁਖ ਛਬਿ ਪ੍ਰਚੰਡ ॥
(ਉਸ ਦੇ) ਮੁਖ ਉਤੇ ਪ੍ਰਚੰਡ ਛਬੀ ਸੀ
ਆਭਾ ਅਭੰਗ ॥
The beauty of his limbs and face was perfect and
ਅਤੇ ਨਾ ਭੰਗ ਹੋਣ ਵਾਲੀ ਆਭਾ ਸੀ।
ਜੁਟਿ ਜੋਗ ਜੰਗ ॥
ਯੋਗ-ਸਾਧਨਾ ('ਜੰਗ') ਵਿਚ ਜੁਟਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ
ਨਹੀ ਮੁਰਤ ਅੰਗ ॥੩੯੫॥
Powerful his limbs, practising Yoga, did not bend.395.
ਅਤੇ (ਇਸ ਕਰਮਾਚਾਰ ਤੋਂ) ਅੰਗ ਨਹੀਂ ਮੋੜਦਾ ਸੀ ॥੩੯੫॥
ਅਤਿ ਛਬਿ ਪ੍ਰਕਾਸ ॥
(ਉਸ ਦੀ) ਛਬੀ ਦਾ ਬਹੁਤ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ ਸੀ,
ਨਿਸਿ ਦਿਨ ਨਿਰਾਸ ॥
Through extremely comely, he remained desireless night and day
ਰਾਤ ਦਿਨ ਆਸ ਤੋਂ ਪਰੇ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।
ਮੁਨਿ ਮਨ ਸੁਬਾਸ ॥
ਮੁਨੀ ਦਾ ਮਨ ਸੁਗੰਧ ਯੁਕਤ ਸੀ (ਅਰਥਾਤ ਚੰਗੀ ਭਾਵਨਾ ਵਾਲਾ ਸੀ)।
ਗੁਨ ਗਨ ਉਦਾਸ ॥੩੯੬॥
And adopting the qualities, the sage lived detachedly.396.
ਉਹ ਵੈਰਾਗ ('ਉਦਾਸ') ਦਾ ਪੁੰਜ ਸੀ ॥੩੯੬॥
ਅਬਯਕਤ ਜੋਗ ॥
(ਉਸ ਦਾ) ਯੋਗ ਅਕਥਨੀ ਸੀ।
ਨਹੀ ਕਉਨ ਸੋਗ ॥
Being absorbed in unexpressible Yoga, he was far away from all foundnesses
(ਉਸ ਨੂੰ) ਕੋਈ ਵੀ ਸੋਗ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਨਿਤਪ੍ਰਤਿ ਅਰੋਗ ॥
ਨਿੱਤ ਪ੍ਰਤਿ ਰੋਗ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਸੀ
ਤਜਿ ਰਾਜ ਭੋਗ ॥੩੯੭॥
Even on forsaking all the royal luxuries, he always remained healthy.397.
ਅਤੇ ਰਾਜ-ਭੋਗ ਨੂੰ ਛੱਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ ॥੩੯੭॥
ਮੁਨ ਮਨਿ ਕ੍ਰਿਪਾਲ ॥
ਮੁਨੀ ਕ੍ਰਿਪਾਲੂ ਮਨ ਵਾਲਾ
ਗੁਨ ਗਨ ਦਿਆਲ ॥
That kind sage, was allied with qualities
ਅਤੇ ਦਿਆਲਤਾ ਦੇ ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਵਾਲਾ ਸੀ।
ਸੁਭਿ ਮਤਿ ਸੁਢਾਲ ॥
ਸੁੰਦਰ ਅਤੇ ਸ਼ੁਭ ਮਤ ਵਾਲਾ
ਦ੍ਰਿੜ ਬ੍ਰਿਤ ਕਰਾਲ ॥੩੯੮॥
He was a man of good intellect, a resolute vow-observer and merciful.398.
ਅਤੇ ਦ੍ਰਿੜ੍ਹ ਅਤੇ ਕਠੋਰ ਬਿਰਤੀ ਵਾਲਾ ਸੀ ॥੩੯੮॥
ਤਨ ਸਹਤ ਸੀਤ ॥
(ਉਹ) ਸ਼ਰੀਰ ਉਤੇ ਠੰਡ ਸਹਾਰਦਾ ਸੀ
ਨਹੀ ਮੁਰਤ ਚੀਤ ॥
(ਅਤੇ ਅਜਿਹਾ ਕਰਨ ਤੋਂ) ਉਸ ਦਾ ਮਨ ਮੁੜਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ।
ਬਹੁ ਬਰਖ ਬੀਤ ॥
(ਅਜਿਹਾ ਕਰਦਿਆਂ) ਬਹੁਤ ਵਰ੍ਹੇ ਬੀਤ ਗਏ ਸਨ,
ਜਨੁ ਜੋਗ ਜੀਤ ॥੩੯੯॥
Enduring coldness on his body, his mind never got impaired and in this way after many years, he had been victorious in Yogs.399.
ਮਾਨੋ ਉਸ ਨੇ ਯੋਗ ਨੂੰ ਹੀ ਜਿਤ ਲਿਆ ਹੋਵੇ ॥੩੯੯॥
ਚਾਲੰਤ ਬਾਤ ॥
ਹਵਾ ਦੇ ਚਲਣ ਨਾਲ
ਥਰਕੰਤ ਪਾਤ ॥
When that Yogi talked, the leaves of the trees swerved
ਪੱਤਰ ਥਰ ਥਰ ਕੰਬਣ ਲਗਦੇ ਸਨ।
ਪੀਅਰਾਤ ਗਾਤ ॥
ਸ਼ਰੀਰ ਪੀਲਾ ਪੈ ਗਿਆ ਸੀ,
ਨਹੀ ਬਦਤ ਬਾਤ ॥੪੦੦॥
And knowing the attributes of the Lord, he did not disclose anything to others.400.
(ਮੂੰਹੋਂ) ਗੱਲ ਕਹੀ ਨਹੀਂ ਜਾ ਸਕਦੀ ਸੀ ॥੪੦੦॥
ਭੰਗੰ ਭਛੰਤ ॥
ਭੰਗ ਖਾਂਦੇ ਸਨ,
ਕਾਛੀ ਕਛੰਤ ॥
He used to drink hemp, roamed here and there blew his horn and
(ਯੋਗ ਦੇ) ਭੇਸ ਧਾਰਦੇ ਸਨ,
ਕਿੰਗ੍ਰੀ ਬਜੰਤ ॥
ਕਿੰਗਰੀ ਵਜਾਉਂਦੇ ਹਨ,
ਭਗਵਤ ਭਨੰਤ ॥੪੦੧॥
Remained absorbed in the meditation of the Lord.401.
ਭਗਵਾਨ ਦੇ ਗੁਣ ਗਾਉਂਦੇ ਸਨ ॥੪੦੧॥
ਨਹੀ ਡੁਲਤ ਅੰਗ ॥
(ਮੁਨੀ ਦਾ) ਸ਼ਰੀਰ ਡੋਲਦਾ ਨਹੀਂ ਸੀ,
ਮੁਨਿ ਮਨ ਅਭੰਗ ॥
His limbs and mind both remained stable
ਮੁਨੀ ਦਾ ਮਨ ਭੰਗ ਹੋਣ ਵਾਲਾ ਨਹੀਂ ਸੀ,
ਜੁਟਿ ਜੋਗ ਜੰਗ ॥
ਯੋਗ ਦੀ ਜੰਗ ਵਿਚ ਜੁਟਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ,
ਜਿਮਿ ਉਡਤ ਚੰਗ ॥੪੦੨॥
Absorbed in meditation, he remained engrossed in the practice of Yoga.402.
ਜਿਵੇਂ (ਆਕਾਸ਼ ਅੰਦਰ) ਗੁਡੀ ਉਡਦੀ ਹੈ ॥੪੦੨॥
ਨਹੀ ਕਰਤ ਹਾਇ ॥
ਤਪ ਨੂੰ ਚਾਉ ਨਾਲ ਕਰਦਾ ਸੀ,
ਤਪ ਕਰਤ ਚਾਇ ॥
While performing austerities, he never felt any suffering
(ਤਪ ਦੇ ਔਖ ਕਾਰਨ ਕਦੇ) ਹਾਇ ਤਕ ਨਹੀਂ ਉਚਾਰਦਾ ਸੀ।
ਨਿਤਪ੍ਰਤਿ ਬਨਾਇ ॥
ਬਹੁਤ ਪ੍ਰੇਮ ਨਾਲ ਹਰ ਰੋਜ਼
ਬਹੁ ਭਗਤ ਭਾਇ ॥੪੦੩॥
And being absorbed in various types of devotional ideas, he always remained engrossed in devotion.403.
ਭਗਤੀ ਕਰਦਾ ਸੀ ॥੪੦੩॥
ਮੁਖ ਭਛਤ ਪਉਨ ॥
ਮੂੰਹ ਨਾਲ ਹਵਾ ਭਖਦਾ ਸੀ,
ਤਜਿ ਧਾਮ ਗਉਨ ॥
These sages, who relinquished their homes,
ਘਰ ਨੂੰ ਜਾਣਾ ਛਡ ਦਿੱਤਾ ਸੀ।
ਮੁਨਿ ਰਹਤ ਮਉਨ ॥
ਮੁਨੀ ਚੁਪ ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ।
ਸੁਭ ਰਾਜ ਭਉਨ ॥੪੦੪॥
Subsisted on air and remained silent.404.
(ਇਹੀ ਉਸ ਦਾ) ਸ਼ੁਭ ਰਾਜ ਭਵਨ ਸੀ ॥੪੦੪॥
ਸੰਨ︀ਯਾਸ ਦੇਵ ॥
(ਉਸ) ਸੰਨਿਆਸ ਦੇਵ ਮੁਨੀ ਦੇ ਮਨ ਦਾ ਭੇਦ
ਮੁਨਿ ਮਨ ਅਭੇਵ ॥
These sages, supreme amongst Sannyasis understood the internal mysteries
ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ ਜਾ ਸਕਦਾ।
ਅਨਜੁਰਿ ਅਜੇਵ ॥
(ਉਹ) ਬੁਢਾਪੇ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਅਤੇ ਨਾ ਜਿਤੇ ਜਾ ਸਕਣ ਵਾਲਾ ਸੀ,
ਅੰਤਰਿ ਅਤੇਵ ॥੪੦੫॥
They were the age with mysterious mind.405.
(ਉਸ ਦਾ) ਹਿਰਦਾ ਬਹੁਤ ਵੱਡਾ ਹੈ (ਅਥਵਾ ਅਡੋਲ ਸੀ) ॥੪੦੫॥
ਅਨਭੂ ਪ੍ਰਕਾਸ ॥
ਅਨੁਭਵ ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਕਾਸ਼ਮਾਨ ਸੀ,
ਨਿਤਪ੍ਰਤਿ ਉਦਾਸ ॥
They felt the inner Light and remained detached
ਸਦਾ ਉਦਾਸ (ਵਿਰਕਤ) ਰਹਿੰਦਾ ਸੀ,
ਗੁਨ ਅਧਿਕ ਜਾਸ ॥
(ਉਸ ਵਿਚ) ਬਹੁਤ ਅਧਿਕ ਗੁਣ ਸਨ।
ਲਖਿ ਲਜਤ ਅਨਾਸ ॥੪੦੬॥
They were full of virues and were no prone to destruction.406.
(ਉਸ ਨੂੰ) ਵੇਖ ਕੇ ਆਸ ਮੁਕਤ ਵੀ ਸ਼ਰਮਸਾਰ ਹੁੰਦਾ ਸੀ ॥੪੦੬॥
ਬ੍ਰਹਮੰਨ ਦੇਵ ॥
ਰਿਸ਼ੀਆਂ ਦਾ ਮੁਖੀ (ਦੱਤ) ਸਮੂਹ ਗੁਣਾਂ ਵਾਲਾ
ਗੁਨ ਗਨ ਅਭੇਵ ॥
They were adorable for Brahmins, and masters of mysterious qualities
ਅਤੇ ਭੇਦ ਤੋਂ ਪਰੇ ਸੀ।
ਦੇਵਾਨ ਦੇਵ ॥
(ਉਹ) ਦੇਵਤਿਆਂ ਦਾ ਵੀ ਦੇਵਤਾ ਸੀ
ਅਨਭਿਖ ਅਜੇਵ ॥੪੦੭॥
They were god of gods, who never begged alms etc.407.
ਅਤੇ ਭੇਖ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਅਤੇ ਅਜਿਤ ਸੀ ॥੪੦੭॥
ਸੰਨਿਆਸ ਨਾਥ ॥
ਸੰਨਿਆਸ ਦਾ ਸੁਆਮੀ,
ਅਨਧਰ ਪ੍ਰਮਾਥ ॥
They were masters of Sannyasis and supremely mighty people
ਆਧਾਰ ਰਹਿਤ ਅਤੇ ਮਿਧਣ ਵਾਲਾ ਸੀ।
ਇਕ ਰਟਤ ਗਾਥ ॥
ਇਕੋ ਵਾਰਤਾ ਰਟਦਾ ਸੀ,
ਟਕ ਏਕ ਸਾਥ ॥੪੦੮॥
Someone talked about their story and someone walked with them.408.
ਇਕ ਟਕ ਵੇਖਦਾ ਸੀ ॥੪੦੮॥
ਗੁਨ ਗਨਿ ਅਪਾਰ ॥
ਉਦਾਰ ਮਨ ਵਾਲਾ ਮੁਨੀ
ਮੁਨਿ ਮਨਿ ਉਦਾਰ ॥
These gentle sages were masters of infinite qualities
ਗੁਣਾਂ ਦੇ ਸਮੂਹ ਵਾਲਾ ਸੀ।
ਸੁਭ ਮਤਿ ਸੁਢਾਰ ॥
(ਉਸ ਦੀ) ਬੁੱਧੀ ਸੁੰਦਰ ਸਰੂਪ ਵਾਲੀ ਸੀ,
ਬੁਧਿ ਕੋ ਪਹਾਰ ॥੪੦੯॥
They were persons of good intellect and stores of wisdom..409.
(ਮਾਨੋ) ਬੁੱਧੀ ਦਾ ਪਹਾੜ ਹੋਵੇ ॥੪੦੯॥
ਸੰਨਿਆਸ ਭੇਖ ॥
ਸੰਨਿਆਸ ਭੇਖ ਵਾਲਾ,
ਅਨਿਬਿਖ ਅਦ੍ਵੈਖ ॥
These sages in the garb of Sannyasis, were without malice and
ਵਿਸ਼ਿਆਂ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਅਤੇ ਦ੍ਵੈਸ਼ਭਾਵ ਤੋਂ ਮੁਕਤ ਸੀ।
ਜਾਪਤ ਅਭੇਖ ॥
ਭੇਖ ਤੋਂ ਰਹਿਤ ਪ੍ਰਤੀਤ ਹੁੰਦਾ ਸੀ।
ਬ੍ਰਿਧ ਬੁਧਿ ਅਲੇਖ ॥੪੧੦॥
Remembering that Lord, were merged (absorbed) in that Great, wise and unrealizable Lord.410.
ਵੱਡੀ ਬੁੱਧੀ ਵਾਲਾ ਲੇਖੇ ਤੋਂ ਬਾਹਰ ਸੀ ॥੪੧੦॥